Doniraj
Vizuelni problemi su česti kod pacijenata sa MS i često su prvi znak bolesti.
Optički neuritis je često prvi simptom MS. On se javlja kada su inflamacija i demijelinizacija
prisutni duž optičkog živca (nerva koji povezuje oko sa mozgom). Dijagnoza optičkog
neuritisa može ukazati na MS, ali nužno ne ukazuje da osoba ima li da će razviti MS.
Simptomi optičkog neuritisa su akutni početak i neki od sledećih simptoma:
- Oslabljen vid/slepilo na jednom oku
- Zamućen vid
- Sivilo vidne slike
Retko su oba oka zahvaćena optičkim neuritisom izazvanim MS. Bol prilikom pomeranja očiju obično prati ili nastaje pre gubitka vida, poremećaj vida najčešće nastaje i traje u toku od nekoliko dana nakon čega vid počinje da se popravlja. 55% pacijenata sa MS će imati epizodu optičkog neuritisa
Postoji mnogo komponenti značajnih za dobar vid. Dve glavne komponente dobrog vida su (1) mogućnost da se slika vidi pravilno i (2) ispravna koordinacija mišića koji pokreću očne jabučice. Jedna ili obe ove komponente mogu biti poremećene zbog MS.
Najčešći problem je smanjen ili zamućen vid (izazvan optičkim neuritisom), duple slike (diplopija) i nevoljni pokreti očiju (nistagmus). Dok optički neuritis nastaje kao posledica
inflamacije i demijelinizacije duž optičkog živca, duple slike i nistagmus nastaju usled lezija u
moždanom staablu, delu nervnog sistema koji se nalazi između kičmene moždine i mozga.
Tipovi poremećaja vida
Potpuni gubitak vida, smanjen vid i zamućen vid često zahvataju jedno ili oba oka
osobe sa MS koja ima optički neuritis. Boje mogu izgledati isprano, i noćni vid može biti
značajno oslabljen. Smanjena sposobnost razlikovanja svetlosnog kontrasta i prisustvo
slepih polja (skotoma) su još neki od simptoma. Povremeno, optički neuritis može izazvati
bol prilikom pokretanja zahvaćenog oka.
Diplopija, iliti duple slike, javlja se kada su mišići koji kontrolišu određene pokrete
očne jabučice oslabljeni i loše koordinisani. Duple slike predstavljaju smetnu pacijentima, ali
uglavnom nestaju bez primene terapije. Kada diplopija nastane naglo, to može ukazati na
razvoj akutnog napada MS.
Drugi simptom koji može nastati usled smanjene koordinacije mišića očne jabučice ili
usled slabosti određenih mišića jeste nistagmus. Nistagmus predstavlja nevoljno kretanje
očne jabučice levo-desno (horizontalno) ili gore-dole (vertikalno). Može biti asimptomatski
(da ne izaziva probleme sa vidom) ili dovoljno izražen da remeti vid. Predmeti mogu izledati
kao da skaču sa jednog na drugo mesto, pošto očne jabučice nisu međusobno dovoljno
dobro koordinisane. Nistagmus je obično više samo smetnja nego veliki problem, i najčešće
spontano prolazi.
Pacijenti sa MS mogu doživeti i skotome. Skotom je poremećaj vida koji dovodi do
slepih tačaka u vidnom polju, kod pacijenata sa MS češće je centralno postavljen. Drugi ali
sličan poremećaj je homonimna hemianopsija, retko se javlja, i izaziva gubitak u levoj ili
desnoj polovini vidnog polja na oba oka.
Terapija poremećaja vida
Svaki put kada se javi problem sa vidom teba konsultovati oftalmologa ili neuro-
oftalmologa. Nekada lekar može odlučiti da je najbolja terapija strpljivo čekanje da se
inflamacija umiri i da simptomi vezani za vid nestanu spontano, rezervišući steroidnu terapiju
samo za izražene napade MS.
U slučaju da su simptomi teški, može se primeniti intravenska steroidna terapija koja
smanjuje inflamaciju i ubrzava proces oporavka. Isti tip steroidne terapije koji se koristi u
terapiji drugih tipova relapsa MS je često efikasan i u skraćivanju trajanja vizuelnih
problema. Oni se obično daju putem intravenske injekcije (IV) u trajanju od nekoliko dana,
pored i.v. steroida, oni se mogu uzimati i per os. Primer visoke doze steroida je 1,000 mg
Solu-Medrol® (i.v. metilprednizolon).
Steroidi se mogu primenjivati na dva načina. Kao što je spomenuto, visoka doza
Solu-Medrol-a se može primeniti intravenskim putem (i.v.), u trajanju terapije od 3 do 5 dana
tokom napada. Pronison (oralni prednison), Dexason (oralni deksametasone) u obliku tablete mogu se koristiti nekoliko dana nakon i.v. terapije, ili se mogu koristiti samostalno bez prethodne i.v. terapije.
Nekoliko ne-farmakoloških opcija su dostupne ljudima sa promenama u vidu uzrokovanim MS. Na primer, povez za oko se može koristiti u rešavanju duplih slika, za situacije kada osoba vozi ili čita. Oftalmolog može preporučiti nekoliko dodatnih načina za terapiju specifičnih problema sa vidom. Primena žutih sočiva može pomoći ljudima koji tokom napada imaju izraženu osetljivost na svetlo.
Osobe sa MS koji doživljavaju vizuelne probleme često teši činjenica da su njihovi
simptomi najverovatnije prolazni. Kao i kod drugih simptoma MS, kao što je ranije rečeno, i
vizuelne simptome može pogoršati stres, zamor, infekcije, određeni lekovi i povišena telesna
temperatura. Kad god je to moguće, treba izbegavati situacije koje pogoršavaju simptome
MS, što pomaže u smanjivanju učestalosti vizuelnih problema.
